Hành động hay, tiết kiệm ngay

ĐỂ NÓI LÀ LÀM 2025 | Câu chuyện #21

Tác giả: Nguyễn Thị Mỹ Thương - Công ty TNHH Apparel Far Eastern (Viet Nam)

---

Bối cảnh

Công ty may mặc Far Eastern Việt Nam (Far Eastern Apparel Viet Nam LTD.,) tại KCN VSIP1 là một trong ba công ty may mặc tại Việt nam của tập đoàn Far Eastern Đài Loan. Được thành lập từ năm 2007, công ty có diện tích 4,5ha, công suất 74 chuyền may, gần 4.000 lao động chuyên sản xuất và gia công hàng may mặc thể thao xuất khẩu đi Mỹ, Châu Âu cho các nhãn hàng nổi tiếng trên thế giới.

Năm 2019, toàn nhà máy chỉ có 02 đồng hồ nước, phân bố mỗi phân xưởng một cái gần khu vực cổng chính, dùng để đo lường lượng nước do KCN cung cấp vào nhà máy để tính phí. Vì vậy, nhà máy không thể phân biệt để kiểm soát, giảm thiểu lượng nước sinh hoạt và sản xuất, cũng như rất khó khăn trong việc thiết lập mục tiêu giảm nước và lên kế hoạch hành động. Theo thống kê của nhà máy, chỉ số KPI năm 2019 là: 6.445m³ x 1000 / 1.157.829 pcs = 5,57 L/pcs. Đây là một lượng nước sử dụng trên sản phẩm khá lớn so với mặt bằng chung tại các nhà máy may.

Nhận thấy cơ hội có thể giảm thiểu lượng nước sử dụng, năm 2020, nhà máy đã gắn thêm 13 đồng hồ chia nhỏ theo khu vực và theo mục đích sử dụng để có thể đo lường, thống kê lượng nước sinh hoạt và sản xuất hằng ngày. Đồng thời tận dụng 10 thùng nước inox tồn kho với tổng dung tích khoảng 23m³ để chứa nước mưa dùng rửa nền nhà ăn công nhân viên và tưới cây, tiết giảm lượng nước sạch sử dụng. Kết quả KPI nước năm 2020 giảm còn 5,39 L/pcs, tương đương giảm 3,2% so với năm 2019.

Định hướng của khách hàng và tập đoàn về tiết kiệm nước

Chiến lược 5 năm (2020-2025) của tập đoàn về việc giảm thiểu 20% lượng nước sử dụng trên đơn vị sản phẩm và chiến lược phát triển bền vững của một khách hàng lớn là một trong những động lực thúc đẩy nhà máy cần phải hành động ngay. Vì vậy, cuối năm 2020, nhà máy tiến hành lập kế hoạch và triển khai các hành động với mục tiêu giảm 20% lượng nước sử dụng trên đơn vị sản phẩm trong 5 năm, lấy năm cơ sở là 2020.

Năm 2021, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, đơn hàng giảm mạnh, nhà máy phải ngừng sản xuất 3 tháng và sau đó thực hiện mô hình ba tại chỗ để may hàng mẫu, sản lượng không có nhưng tăng lượng nước sử dụng đáng kể, cộng thêm sự cố rò rỉ đường ống cấp nước âm đất nên KPI cuối năm lên tới 7,5 L/pcs.

Trước tình hình trên, nhà máy đã đưa ra nhiều kế hoạch hành động theo nguyên tắc: ưu tiên cấp bách, ảnh hưởng nặng, dễ thực hiện, hiệu quả cao thì làm trước. Trong đó, việc thay thế đường ống rò rỉ được xác định là một trong những ưu tiên cần thực hiện ngay. Đến cuối năm 2021, nhà máy đã hoàn thành cải tạo 80% đường ống cấp nước lộ thiên giúp dễ kiểm tra và sửa chữa bảo dưỡng, ngăn ngừa việc thất thoát nước với tổng kinh phí khoảng 15.000 USD.

Đến tháng 09 năm 2022, tận dụng khu đất trống gần trạm bơm sau phân xưởng May 2, nhà máy đã thực hiện tiếp việc xây hồ chứa thu hồi nước mưa với dung tích 100m³ để sử dụng cho việc xả bồn cầu nhà vệ sinh và tưới cây cùng rửa nền nhà ăn với tổng kinh phí khoảng 20.000 USD. Mặc dù kết quả 3 tháng cuối năm 2022 chỉ thu hồi được 140m³ nước mưa nhưng KPI năm 2022 đạt ,43L/pcs - giảm 9,6% so với mục tiêu năm 2022 và giảm 17,8% so với đường cơ sở 2020.

Để tăng cường hơn nữa lượng nước mưa thu hồi, năm 2023 và 2024, nhà máy đã kết nối nước mưa từ các máng xối phân xưởng 1, 2 về hồ chứa, giúp tăng thêm lượng nước mưa thu hồi và cài đặt chế độ timer hẹn giờ tắt mở tự động để cung cấp nước sử dụng theo giờ làm việc, giảm áp lực cho đường ống và tránh hư hỏng dẫn tới rò rỉ với kinh phí khoảng 2.000 USD. 

Năm 2023, tổng lượng nước mưa thu hồi là 1.546m³ tương đương giảm 3,9% lượng nước tiêu dùng cả năm và KPI đạt 4,2 L/pcs;

Năm 2024 là 2.273m³ tương đương giảm 4,15% lượng nước tiêu dùng cả năm và KPI. Tổng 2 năm, nhà máy thu hồi được 3.959m³ nước mưa ~ giảm 3.500 USD phí nước sạch cùng phí xử lý (14.140 vnd/m³ nước sạch và 7.928 vnd/m³ nước xử lý). 

Với việc tiết kiệm được lượng nước sử dụng sau khi thực hiện các hành động trên thì tỷ lệ hoàn vốn được ước tính là sau 12 năm.

Tuy nhiên, năm 2024, nhà máy mở rộng sản xuất, tuyển thêm 6 chuyền may mới vào đào tạo nên tăng số người sử dụng nước mà hàng hóa chưa tăng như mong muốn, nên kết quả KPI năm chỉ đạt 4,7 L/pcs.

Sau 4 năm thực hiện, tổng lượng nước sử dụng trên đơn vị sản phẩm đã giảm 12,8% so với mục tiêu 20% đề ra, đạt 64% hiệu quả.

Nỗ lực không ngừng

Với phương châm “Không ngừng cải tiến” để đạt được mục tiêu 5 năm đề ra là giảm 20% so với đường cơ sở, năm 2025 chúng tôi tiếp tục với dự án xây thêm một hồ chứa nước mưa với dung tích 200m³ phía trước khu vực Xưởng 1 nhằm tăng lượng nước mưa thu hồi. Dự án dự tính sẽ hoàn thành trong 6 tháng đầu năm 2025 để có thể thu hồi nước mưa trong 6 tháng mùa mưa cuối năm, với tổng kinh phí khoảng 40.000 USD.

Như vậy, để đạt được kế hoạch 5 năm giảm lượng nước tiêu hao 20%, chúng tôi đã đầu tư kinh phí khoảng 62.000 USD cho hai hồ chứa thu hồi nước mưa và đường ống thu, cấp nước với mục tiêu thu về tối thiểu 13% lượng nước mưa so với tổng lượng tiêu dùng trong năm.

Trong 4 năm qua, từ 2021~2024, bình quân mỗi năm nhà máy sử dụng khoảng 50.500 m³ trên 11 triệu sản phẩm, tương đương 4,6 L/pcs. Thông qua một số kế hoạch hành động, cụ thể là xây bể thu hồi nước mưa cho công tác tưới cây và vệ sinh, với lượng nước mưa thu hồi 13% trên năm, chúng tôi tin tưởng có thể đạt được mục tiêu 4,3 L/pcs như kế hoạch đã đề ra.

Bài học kinh nghiệm

Bên cạnh thách thức KPI do mở rộng sản xuất ảnh hưởng đến mục tiêu giảm nước sử dụng thì tình hình biến đổi khí hậu dẫn đến ngày mưa và lượng mưa ngày càng ít đi cũng là một trong những khó khăn ngoài tầm kiểm soát của nhà máy. Ví dụ, ban đầu chúng tôi lập kế hoạch dự tính trong 6 tháng mùa mưa, mỗi tháng có khoảng 15 ngày mưa ~ 1.500 m³/tháng tương đương 9.000 m³/năm. Tuy nhiên, thực tế với lượng nước mưa ~ 2.273m³ được thu hồi năm 2024 chỉ chiếm khoảng 25% dự tính dẫn đến tăng số năm thu hồi vốn từ 3 năm lên 12 năm.

Để làm tốt kế hoạch hành động cho dự án giảm lượng nước sử dụng thì sự hỗ trợ, đầu tư mọi mặt của Ban Giám đốc từ kinh phí đến nhân lực là rất quan trọng. Do đó, bộ phận chịu trách nhiệm lên và triển khai dự án cần phải lên kế hoạch rất cụ thể, chi tiết với các con số chứng minh đủ sức thuyết phục Ban Lãnh đạo để có thể đầu tư hướng tới mục tiêu nhà máy đã đề ra.

---

Bài luận này thuộc tuyển tập Để Nói là Làm (To Walk the Talk) – nơi các nhà máy dệt may, da giày tại Việt Nam kể những câu chuyện “nhà máy thực, việc thực” về nỗ lực hàng ngày nhằm giảm thiểu tác động môi trường của hoạt động sản xuất. Người kể chuyện không phải chuyên gia, mà là những thành viên của Cộng đồng Học tập To the Finish Line (TFL) mong muốn chia sẻ kinh nghiệm, bài học, niềm vui cũng như trăn trở trong trong quá trình giải quyết các vấn đề phát triển bền vững tại nhà máy mình. Mỗi câu chuyện là một hành trình – từ nhận ra vấn đề, phân tích nguyên nhân đến hành động và kết quả. Rất có thể bạn sẽ thấy chính mình trong đó.

Qua tuyển tập này, hy vọng bạn đọc sẽ tìm thấy giá trị tham khảo để ứng dụng trong công việc, cũng như nguồn cảm hứng để cùng chung tay hành động vì rừng vàng biển bạc quê hương.

Chúng tôi cũng mong những câu chuyện này sẽ giúp khơi gợi các cuộc thảo luận với đồng nghiệp, ban giám đốc, và với nhãn hàng về những vấn đề nhức nhối còn bỏ ngỏ. Thay đổi bắt đầu từ việc lên tiếng.

Phát triển bền vững chưa bao giờ dễ dàng, nhất là trong bối cảnh năm 2025 đầy thách thức, nhưng sự tích cực và tinh thần cộng đồng sẽ mang lại sức mạnh cho mỗi người. Hãy để những câu chuyện này chạm đến bạn và cùng nhau Nói là Làm.