Tái chế nước phục vụ cho sinh hoạt

ĐỂ NÓI LÀ LÀM 2025 | Câu chuyện #22

Tác giả: Ẩn danh, Nhà máy Giày

---

Công ty chúng tôi chuyên về sản xuất đế giày với nhà máy (chi nhánh 4) tọa lạc tại Khu Công nghiệp Hòa Phú, ấp Thạnh Hưng, Xã Hòa Phú, Huyện Long Hồ, Tỉnh Vĩnh Long. Sản lượng năm 2024 rơi vào khoảng 10 triệu đôi, với số lao động khoảng 700 công nhân viên. Quy trình sản xuất của công ty như sau: 

Nguyên liệu → Phối liệu → Cán trộn → Làm lạnh 1 → Phối màu → Cán liệu → Làm lạnh 2 → Kiểm tra → Chặt → Ép thành hình → Kiểm tra → Cắt biên → Thành phẩm → Nhập kho. 

Lượng nước cấp vào cho 02 công đoạn làm lạnh trung bình khoảng 150 - 200 m³/tháng. Ngoài ra, còn một khu vực sử dụng lượng nước sạch cấp vào với số lượng lớn là hệ thống làm mát máy sản xuất với lượng nước tiêu thụ trung bình khoảng 800 m³/tháng.

Đối với các hoạt động sinh hoạt của nhà máy, lượng nước cấp khoảng 500 m³/tháng. Trong đó, nước sử dụng cho các nhà vệ sinh khoảng 100m³ và các hoạt động còn lại như nấu ăn, rửa tay, máy nước uống,...khoảng 400m³. 

Đặc biệt, hệ thống cây xanh của nhà máy chiếm khoảng 30% diện tích toàn công ty nên lượng nước phục vụ tưới tiêu cũng rất lớn, trung bình khoảng 1.000 m³/tháng vào mùa nắng nóng. Việc tiêu thụ lượng nước sạch khá lớn như trên đã làm tăng chi phí của nhà máy lên rất nhiều.

Sau khi đánh giá FEM năm 2023 kết thúc, nhà máy được các đánh giá viên chia sẻ về việc các nhà máy khác đã thực hiện tái chế nước thải để tái sử dụng cho các mục đích khác nhau. Từ đó, Bộ phận Bền vững đã nhìn nhận lại hệ thống xử lý nước thải của nhà máy và lập kế hoạch thực hiện việc tái chế nước thải để tái sử dụng cho mục đích tưới cây xanh và dội nhà vệ sinh. Trong các cuộc họp tuần và tháng, Bộ phận Bền vững đã chia sẻ kế hoạch hành động và được sự đồng thuận cao đến từ cấp lãnh đạo, bởi vì đây là một ý tưởng mang lại lợi ích kinh tế cho nhà máy và góp phần vào việc tiết kiệm nước sạch.

Để triển khai thực hiện kế hoạch, nhà máy đã đầu tư nâng cấp hệ thống xử lý nước thải nhằm đảm bảo nước sau xử lý đạt QCVN 40/2011, cột A, kèm theo đó nhà máy cũng đã cập nhật mục đích tái sử dụng nước thải sau xử lý trong giấy phép môi trường và được cơ quan địa phương chấp thuận. Nước thải sau xử lý sẽ được bơm về bể chứa của nhà máy và phân phối đi các khu vực để thực hiện nhiệm vụ tưới cây và dội nhà vệ sinh. Cụ thể: Nước thải sau xử lý bằng công nghệ UMBR¹ kết hợp với công nghệ xử lý màng lọc MBR sẽ được bơm về bể chứa nước tái sử dụng. Do tính nghiêm ngặt về chất lượng sản phẩm cũng như để đảm bảo sức khỏe cho người lao động nên nước tái chế chỉ sử dụng để tưới cây và dội nhà vệ sinh, các khu vực sử dụng nước khác mà có tiếp xúc trực tiếp với người lao động sẽ dùng nước cấp. Lượng nước này có đồng hồ theo dõi nước đầu vào và đầu ra. Nhà máy cũng đã lắp đặt đồng hồ riêng cho từng khu vực để theo dõi lượng nước tiêu thụ. 

So với trước khi đưa nước thải tái chế vào tái sử dụng, tổng lượng nước sử dụng từ hệ thống nước cấp thủy cục giảm khoảng 500 - 600 m³/tháng đến từ khu vực nhà vệ sinh và tưới cây. Lợi ích về mặt kinh tế là tiết kiệm được khoảng 8.600.000 đồng (so sánh giữa tháng chưa sử dụng nước thải tái chế và tháng vừa được cấp phép sử dụng nước thải tái chế). 

Mặc dù số lượng giảm và tiết kiệm được chưa lớn nhưng cũng đã góp phần bảo vệ tài nguyên thiên nhiên. Ban Lãnh đạo nhà máy tiếp tục duy trì và phát triển nhà máy theo hướng chuyển đổi xanh không chỉ về việc sử dụng tiết kiệm nước mà nhà máy còn đã thực hiện các chương trình bảo vệ môi trường khác như: lắp đặt điện mặt trời mái nhà, chuyển đổi sử dụng xe nâng chạy bằng dầu thành chạy bằng điện,…

---

¹ là sự kết hợp giữa bể nén bùn, bể phân hủy kỵ khí và bể anoxit, bể UMBR có tác dụng phân hủy các hợp chất hữu cơ kết tủa của kim loại nặng, photpho và khử clo, đồng thời còn diễn ra quá trình khử NO3 thành N2, ngoài ra còn làm giảm nồng độ BOD và COD trong nước thải.

---

Bài luận này thuộc tuyển tập Để Nói là Làm (To Walk the Talk) – nơi các nhà máy dệt may, da giày tại Việt Nam kể những câu chuyện “nhà máy thực, việc thực” về nỗ lực hàng ngày nhằm giảm thiểu tác động môi trường của hoạt động sản xuất. Người kể chuyện không phải chuyên gia, mà là những thành viên của Cộng đồng Học tập To the Finish Line (TFL) mong muốn chia sẻ kinh nghiệm, bài học, niềm vui cũng như trăn trở trong trong quá trình giải quyết các vấn đề phát triển bền vững tại nhà máy mình. Mỗi câu chuyện là một hành trình – từ nhận ra vấn đề, phân tích nguyên nhân đến hành động và kết quả. Rất có thể bạn sẽ thấy chính mình trong đó.

Qua tuyển tập này, hy vọng bạn đọc sẽ tìm thấy giá trị tham khảo để ứng dụng trong công việc, cũng như nguồn cảm hứng để cùng chung tay hành động vì rừng vàng biển bạc quê hương.

Chúng tôi cũng mong những câu chuyện này sẽ giúp khơi gợi các cuộc thảo luận với đồng nghiệp, ban giám đốc, và với nhãn hàng về những vấn đề nhức nhối còn bỏ ngỏ. Thay đổi bắt đầu từ việc lên tiếng.

Phát triển bền vững chưa bao giờ dễ dàng, nhất là trong bối cảnh năm 2025 đầy thách thức, nhưng sự tích cực và tinh thần cộng đồng sẽ mang lại sức mạnh cho mỗi người. Hãy để những câu chuyện này chạm đến bạn và cùng nhau Nói là Làm.